Autor: Harari Yuval Noah
Wydawnictwo: Literackie
Liczba stron: 256
Wiek: 10+
Moja ocena: 5+/5

Ostatnio u nas w domu czytamy dużo komiksów i dzisiaj mam dla Was: „Sapiens. Opowieść graficzna. Filary cywilizacji”. Pomimo ilości stron, jakie opisują dzieje ludzkości, komiks czyta się dość szybko i z wielkim zainteresowaniem.

Dla przypomnienia „Sapiens. Opowieść graficzna. Narodziny ludzkości” koncentrowała się na ewolucji i naszych relacjach z planetą oraz o tym, jak zniszczyliśmy całe ekosystemy i jak przystosowaliśmy się do osiedlania się w każdym zakątku globu. Natomiast drugi tom jest bardziej skoncentrowany na naszych relacjach z nami samymi i uprzedzeniach społecznych. Autorzy opierają się na postaciach, fabułach i stylu narratora z pierwszej części oraz stosują je do nowej ery ludzkości: rewolucji rolniczej i powstania cywilizacji na dużą skalę.

Zaczynając od rewolucji rolniczej i rozumiejąc nasze relacje z udomowionymi zwierzętami, jesteśmy w stanie zrozumieć, w jaki sposób staliśmy się własnymi niewolnikami. Odkrywamy też fikcje kulturowe, które ukształtowały poglądy humanistyki na religię, preferencje seksualne, rasę i wyznanie.

Ta książka świetnie sprawdza się w odkrywaniu powodów, dla których staliśmy się dominującym gatunkiem tej planety.

Piękne obrazy, sprytne odniesienia kulturowe i ta powieść graficzna pokazują, jak w rzeczywistości to rośliny udomowiły człowieka (a nie odwrotnie) i wszystkie wynikające z tego negatywne konsekwencje. Co więcej, mity i fikcje odegrały kluczową rolę w powstaniu cywilizacji, umożliwiając współpracę na dużą skalę, ale także ucisk, nierówności i hierarchie. Wszystkie te abstrakcyjne koncepcje są ilustrowane obrazami, postaciami i opowieściami, co pozwala nam na zrozumienie tych zagadnień na innym, znacznie głębszym poziomie.

Na koniec autorzy omawiają genezę kast, rasizmu i patriarchatu. Posługując się różnorodnymi postaciami i krytycznymi ocenami źródeł historycznych (np. naukowo demontując pierwsze zdanie Deklaracji Niepodległości), prof. Harari przekonująco pokazuje, że podziały kulturowe, hierarchie i systemy ideologiczne to tylko wymyślone przez naszych przodków historie. Jednak fanatyczne przekonania ludzi mogą powodować realne i gwałtowne konsekwencje. Niestety nie da się pozbyć mitów i konstruowanej rzeczywistości. Jedyne, co możemy zrobić, to zastąpić je czymś lepszym.

Dlatego dzisiaj naszym zadaniem jest spojrzenie wstecz i wymyślanie nowych historii, które ukształtują lepszą przyszłość. Jak możemy to zrobić? Harari i jego współautorzy pomagają nam w tej dziedzinie.

„Sapiens. Opowieść graficzna. Filary cywilizacji” skłania do myślenia, kwestionowania i eksploracji tego, co czyni nas ludźmi, tego, co reprezentujemy, poprzez przyjrzenie się aktualnym danym i nowym spostrzeżeniom w antropologii. Polecam!